Op basis van de eerste evaluatie van de Aanbestedingswet door het ministerie van Economische Zaken, ziet MKB INFRA geen reden acuut de Aanbestedingswet te wijzigen. Het verontrust MKB INFRA echter wel dat de nieuwe Aanbestedingswet, die uitgaat van een gelijk speelveld, nog niet heeft geleid tot een groter aandeel aanbestedingen door het mkb. Hieraan zal zowel door opdrachtgevers als opdrachtnemers hard moeten worden gewerkt.
Aantal mkb-inschrijvingen stijgt, maar aandeel aanbestedingen niet
MKB INFRA prijst het ministerie van EZ, dat zij het onderzoek naar de effecten van de nieuwe wet op aanbestedingen heeft doorgezet en snel na de in werking treding met een evaluatie komt. Terecht geeft de minister aan op basis van deze evaluatie geen aanleiding te zien tot acute wetswijziging, maar wel tot verbetering van een aantal toepassingen en naleving van de Wet en de Gids Proportionaliteit. Pijnlijk vindt MKB INFRA het wel dat het aantal inschrijvingen van het mkb bij aanbestedingen wel omhoog is gegaan, maar het mkb-aandeel in de aanbestedingen niet. In dit verband zal een verdere professionaliseringsslag van zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers, perspectief moeten gaan bieden.
Verlenging offertetermijn goede zaak
Het voornemen van de minister om de minimumtermijn tussen de laatste nota van inlichtingen en de datum van indienen van de inschrijving iets op te rekken, vindt MKB INFRA een goede zaak. Hierdoor krijgen mkb-ondernemers iets meer gelegenheid hun offerte tijdig en kwalitatief goed af te ronden. T.a.v de contractvoorwaarden is het goed te constateren dat het ‘novem’ proportionaliteit in de Aanbestedingswet effect sorteert. Echter, de door de minister voorgestane verdere professionaliseringsslag en naleving hiervan, onderschrijft MKB INFRA van harte.
Stijging offertekosten EMVI
Ten aanzien van EMVI is het opvallend dat de minister in deze evaluatiebrief spreekt over de verplichte toepassing van EMVI. MKB INFRA benadrukt in dit verband dat de Wet spreekt over “EMVI, tenzij”. Uit onderzoek van USP voor MKB INFRA blijkt dat de offertekosten voor EMVI met 46% zijn gestegen; deze kostenstijging wordt door de minister onderschreven en vraagtekens worden geplaatst of EMVI wel de meest gunstige methode is bij kleinere opdrachten. Veel decentrale overheden gaan in dit verband over tot meervoudig onderhands aanbesteden. MKB INFRA heeft hiermee op zich geen problemen, als regionale bedrijven hierdoor in staat worden gesteld opdrachten te verkrijgen. T.a.v. de ruimte die de minister aangeeft t.a.v. de vormgeving van EMVI is MKB INFRA het niet met de minister eens. EMVI-criteria moeten juist helder en eenduidig zijn om grote verschillen tussen opdrachtgevers te beperken.
SROI is arbeidsmarktproblematiek, geen inkoopbeleid
Voor wat betreft sociale voorwaarden in de Aanbestedingswet blijft MKB INFRA van mening dat SROI in het kader van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt betrekken bij opdrachten, hier niet past. Dit is arbeidsmarktproblematiek en geen inkoopbeleid. Echter, MKB INFRA heeft inmiddels - doordat SROI vaak als voorwaarde wordt gesteld bij aanbestedingen- hier veel ervaring mee opgedaan. Om draaideurproblematiek – kort dienstverband en na gereed komen opdracht weer terug in de ‘kaartenbak’- te voorkomen, moeten deze mensen via de opleidingsinstituten in dienst worden genomen, zodat de ondernemers vrijgesteld zijn van administratieve lasten en de betreffende medewerkers op een structureler manier in het arbeids/opleidingstraject worden betrokken. T.a.v. de SROI-percentages, dient dit om een percentage van de loonsom – en niet van de aanneemsom – te gaan; slechts dan wordt dit gekoppeld aan de hoeveelheid arbeid die nodig is voor de opdracht.
Hoe wil kabinet decentrale aanbestedingen verbeteren
Voor wat betreft de paragraaf ‘Beter aanbesteden’ in de evaluatie ervaart MKB INFRA de aanbevelingen van het kabinet als goed en nuttig, maar vraagt zich wel af in hoeverre het kabinet hierop invloed kan uitoefenen daar de aanbestedingen doorgaans op decentraal niveau plaatsvinden. Tenslotte is MKB INFRA verheugd dat ook het kabinet inzet op marktconsultaties. Ook de leden van MKB INFRA zetten hier volop op in met zowel provincies als gemeenten; de ervaringen zijn goed en in de praktijk blijkt e.e.a. daardoor beter te gaan werken.
9 juli 2015
